Invloed tijdsverloop tussen moment van Woo aanvraag en definitief besluit eventuele openbaarmaking

In juli 2022 diende ik een Woo aanvraag in naar de Expression of Principles (EoP) tussen twee ministeries, Provincie Noord-Holland en Tata Steel. Na veel hen en weer gemail en een geslaagde in gebreke stelling bij provincie Noord-Holland volgde een zitting bij rechtbank Noord-Holland. In een tussenuitspraak geeft de rechtbank aan Provincie NH nog een kans hun motivering dat berust op de i-grond van de Woo te herstellen. Ik werk nu aan mijn zienswijze. Mijn vraag betreft de invloed van het verloop van de tijd en de veranderde omstandigheden sinds juli 2022 dat ik nu als argument wil gebruiken dat de weigering door de veranderde omstandigheden wordt beïnvloed.

Antwoord van Spoon (waarvoor mijn heel hartelijke dank!)

Beste Ferko,

Goed dat je ons hebt weten te vinden en gefeliciteerd met de gunstige tussenuitspraak. Maar als ik je goed begrijp is de uitkomst nog steeds dat de provincie weigert (voldoende) informatie te verstrekken en dat je je ook nog steeds niet kunt vinden in de motivering.

Maar je schrijft ook: door het lang slepen van de procedure is een nieuw probleem ontstaan, de informatie die je 3 jaar geleden opvroeg is niet meer actueel. Dit is een veel voorkomend probleem, waar grofweg twee oplossingen voor bestaan.

Om te beginnen: formeel gaat het Woo-verzoek waarover nu jouw procedure loopt alleen over de in je Woo-verzoek genoemde periode. Volgens de letterlijke tekst van de Woo heb je op recenter informatie dus geen recht.

Oplossing 1: als je kunt onderbouwen dat het te wijten is aan ongerechtvaardigd stilzitten door de provincie, traineren van rechterlijke vonnissen, etc. waardoor het allemaal zo lang heeft geduurd, kun je het bestuursorgaan vragen, en ook aan de rechter voorleggen om dit te bevestigen, dat het nadeel dat je als gevolg van het tijdsverloop ervaart gecompenseerd moet worden door ook recentere informatie te verstrekken. Hoe specifieker en concreter je hierbij zegt welke recentere informatie dit zou moeten zijn (en houd het qua hoeveelheid ook binnen de perken), hoe groter de kans dat provincie en rechter hierin mee gaan.

Oplossing 2: je dient een nieuw Woo-verzoek in over de periode sinds het indienen van je vorige verzoek en vandaag. Het nadeel is dat alle termijnen opnieuw gaan lopen. Maar omdat als het goed is de juridische geschilpunten over wat wel en niet openbaar moet worden van de rechter inmiddels beslecht zijn, zou de beoordeling wel sneller moeten gaan.

Advies: probeer eerst Oplossing 1 en geef daarbij meteen aan dat je anders op Oplossing 2 overstapt.

Ik hoop dat je hier iets aan hebt.

Later mailde je ons dat we je vraag net anders begrepen hadden dan jij bedoelde, het ging je eigenlijk om de vraag of oudere documenten ruime openbaar gemaakt zouden moeten worden dan recente:

“Uit jouw reactie maak ik op dat jouw advies slaat op het verkrijgen van recente informatie van de provincie. Het gaat mij erom dat sinds juli 2022 toen ik mijn Woo aanvraag indiende en nu, als de rechtbank idd beveelt de lak weg te halen, veel veranderd is en dat het openbaar maken van die oude documenten (van vóór juli 2022) het belang van de Staat dus veel minder raakt, dus het argument van de “bescherming van het belang van de staat” veel minder relevant is nu dan in juli 2022.”

Ons antwoord: het klopt dat artikel 5.3 van de Woo bepaalt dat bij informatie ouder dan 5 jaar het bestuursorgaan dient te motiveren waarom ondanks het tijdsverloop andere belangen toch zwaarder zouden moeten (blijven) wegen. Formeel moet deze 5 jaar berekend worden vanaf het moment van indienen van het Woo-verzoek (dus in jouw gevallen documenten uit ongeveer 2017 en ouder). De rechter beoordeelt immers of het bestuursorgaan destijds, bij het nemen van het primaire besluit, een juiste beslissing heeft genomen. Maar: in de praktijk zullen rechters ook los van de wettelijke 5 jaar het tijdsverloop wel meewegen, bijvoorbeeld of de informatie nog ‘actueel’ is (zie dit blog https://expertisecentrumspoon.nl/blog/de-rechter-doet-een-steekproef-mag-dat-jurisprudentieblog-20/ en dan onder het kopje ‘Vooral voordelig bij slordige Woo-besluiten’).