Voorlopige voorziening door derde belanghebbenden
Het komt voor dat er personen of organisaties zijn op wie de informatie die jij hebt opgevraagd betrekking heeft of waarvan de informatie afkomstig is. Zij zijn zogenaamde ‘belanghebbenden’. Als de overheid vindt dat deze informatie openbaar kan worden, maar deze belanghebbenden zijn het daar niet mee eens, wordt gewerkt met ‘uitgestelde verstrekking’. Je ontvangt dan de informatie pas twee weken na het besluit waarmee de informatie juridisch openbaar wordt. Die twee weken kan ook zo’n belanghebbende benutten om in bezwaar te gaan.
Om te voorkomen dat de informatie terwijl het bezwaar van de belanghebbende loopt al definitief openbaar en aan jou verstrekt wordt, kan deze belanghebbende tegelijk met het indienen van bezwaar ook naar de rechter stappen met een ‘verzoek tot voorlopige voorziening’ (VoVo). Wijst de rechter dat verzoek toe, dan blijft de informatie in ieder geval geheim totdat de overheid op het bezwaar van de belanghebbende heeft beslist.
Om het nog ingewikkelder te maken: jij bent nu ook belanghebbende in deze procedures en hebt er recht op daarover gehoord te worden. Je hebt dus recht op de stukken en om aanwezig te zijn bij de zitting en schriftelijk of mondeling je mening te geven. Bijvoorbeeld dat het bezwaar zo kansloos is dat het niet redelijk is om openbaarmaking hangende bezwaar verder uit te stellen. Als die andere persoon of organisatie gelijk krijgt, loopt jouw toegang tot de informatie immers vertraging op, of wordt zelfs teruggedraaid. Om het af te maken: het kan ook gebeuren dat jullie allebei in bezwaar gaan, dan zijn jullie belanghebbende in elkaars bezwaarprocedures. Als de VoVo wordt toegekend dan zul je geduld moeten hebben tot het bestuursorgaan een besluit op bezwaar heeft genomen.
Voorlopige voorziening door verzoeker
Als je een zwaarwegend belang hebt om de stukken zo snel mogelijk te ontvangen (spoedeisend belang) en het is wat jou betreft zonneklaar dat documenten onterecht zijn geweigerd, kun je (tegelijk met je bezwaarschrift bij het bestuursorgaan) een verzoek om een voorlopige voorziening indienen bij de rechter. Dit wordt niet snel toegewezen, het is bezwaarkunde voor gevorderden. Dat komt omdat aan de spoedeisendheid hoge eisen worden gesteld en de voorzieningenrechter bij enige twijfel over de rechtmatigheid niet vooruit zal willen (of durven) lopen op het nog door het bestuursorgaan te nemen besluit op bezwaar. Zonder ervaring is het verstandig hier juridisch advies bij in te winnen.