Woooo!
‘Woo’ is de afkorting van Wet open overheid. Deze wet regelt de openbaarheid van bestuur en overheidsinformatie in Nederland.(javascript:void(0))Vóór de Woo hadden we de Wet openbaarheid van bestuur, de Wob. De Wob werd op 1 mei 2022 vervangen door de Woo. Het belangrijkste deel van deze wet is het recht op openbaarmaking. Hierdoor mag iedereen informatie opvragen bij de overheid.
In de Grondwet staat dat de Nederlandse overheid moet laten weten hoe zij haar werk doet. Artikel 110 van de Grondwet stelt namelijk dat de overheid ‘openbaarheid moet betrachten’.(javascript:void(0))Het recht om informatie op te vragen staat niet zo duidelijk in de Grondwet. Sommige wetenschappers vinden dat dat wel zou moeten Iets vergelijkbaars volgt ook uit artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
De Woo regelt vervolgens ‘hoe’ de Nederlandse overheid dit moet doen. Zo moet de Woo ervoor zorgen dat alle bestuursorganen van de Nederlandse overheid op eenzelfde manier uitvoering geven aan de rechten van burgers en de plichten van de overheid die in de Woo zijn opgeschreven.
Openbaar, tenzij…
Bij de Woo geldt het uitgangspunt: alles is openbaar, tenzij. Dit betekent dat alle overheidsinformatie in principe openbaar is, tenzij er een geldige reden is om informatie achter te houden. De overheid mag deze redenen niet zelf verzinnen. Er zijn 15 redenen en deze staan allemaal in de Woo.[3](javascript:void(0))
Om informatie te krijgen dien je een Woo-verzoek in bij een instantie van de overheid. Je hoeft niet uit te leggen waarom je de informatie wilt hebben. De Woo gaat namelijk uit van ‘het algemeen belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische samenleving’.
Informatie die je vervolgens ontvangt, wordt openbaar voor ‘eenieder’, voor iedereen dus. Dat betekent dat de overheid de informatie meestal binnen een paar weken online zal zetten.
Rechtsmiddelen
De Woo is nauw verbonden met de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Hierdoor is het mogelijk bezwaar te maken. Dat doe je als je vindt dat de overheid zich niet aan de Woo houdt. Dankzij de Awb is het ook mogelijk om daarna naar de rechter te gaan.
Als je via de Woo informatie opvraagt over natuur en milieu, gelden er extra strenge regels voor de overheid. De overheid moet dan méér en makkelijker informatie geven. Dat heeft te maken met internationale verdragen, zoals het Verdrag van Aarhus, en EU-regels.